نە عنا و سودە تە ندروستییەکانی وبەکارهێنانەکانی و مەترسییەکانی

لە جیهان کاتێک باسی سەوزەو میوەی بەسود دەکرێت  نەعنا لەسەرووی لیستی خۆراکە باشەکانەوەیە بەهۆی  بەرزی دژەئۆکسید وڕێژەیەکی زۆر لەکانزاو ڤیتامینەکان ، لەگەڵ پێکهاتە خۆراکییە کان چەندین سودی تەندروستی هەیە .

بەڵام بەداخەوە زۆر کات سەوزەو میوە تازەکان پشتگوێ دەخرێت لەگەڵ ئەوەی چەندین سودی تەندروستییان هەیە وپێویستە سەوزەو میوەکان بەرێژەیەکی زۆر بەکاربهێنرێن تا رێژە ی پێویستی ڤیتامین وکانزاکان و ریشاڵەکان بەدەست بێنین.

نەعنا  نزیکەی ١٥-٢٠ جۆر هەیە ،ڕۆنی نەعنا بەکاردەهێنرێت لە هەویری ددان و بنێشت و بەرهەمی جوانکاری ،کاتێکیش گەڵاکانی تازەیە بۆ خۆراک یا ن وشک ئەکرێتەوەو وەکو چا دەخورێت.

ئەم بابەتە کورتەی چەند وتارێکی تەندروستییە لەسەر خۆراکە تەندروستەکان باسکردنی نەعنا وگونجانی نەعنا بۆ چارەسەرکردنی چەندین نەخۆشی.

١-بۆ ئەوکەسانەی هەستەوەرییان هەیە:نەعنا دژە ئۆکسیدە و کە وائەکات هەستەوەری وەرزی چارەسەر بێت بونی ترشی   رۆسمارينيك کە وائەکات هەست بە ئارامبوونەوە بکەیت.

 

٢-بۆ ئەو خانمانەی شیردەدەن:بۆ کەمکردنەوەی ئازارو گرفتەکانی گۆی مەمکی ئە و خانمانەی شیردەدەن ئەکرێت تام وبۆنی نەعنا بەکاربهێنرێت .

٣-هەڵامەت : نەعنا مێنثۆلی تێدایە بۆنێکی سروشتی دەدات وادەکات بەڵغەم ولینجە ماددەکان بێنە دەرەوەو کەم ببێتەوە  مێنثۆلی٨ کاریگەری ساردی هەیە وائەکات قوڕگێک کە ئازاری هەیە ئازارەکەی کەم بێتەوە هەست بە ئارام بونەوە بکەین.

٤-بۆچارەسەری هەرسکردن:نەعنا ئارامکەرەوەو سەوزەیەکە بەکارهاتووە بۆ هیورکردنەوە چەندین ساڵە یارمەتی کەمکردنەوەی کێشەکانی هەرسکردن دەدات لە مەعیدە و گەدەدا، لەبەر ئەوەی وائەکات زیاتر دەردراوەکانی هەرسکردن دەربدرێن بەمەش بە ئاسانی خۆراکەکە هەرسدەکرێت ، وائەکات گازی لەش کەناسراوە بە غانزات کەم ببێتەوە.

٥-بۆنەخۆشی ڕیخۆڵەی هەستەوەر (IBS) : بەکارهێنانی ڕۆنی نەعنا ئەکرێت رێگایەکی سەلامەت بێت بۆ ئارامکردنەوە و نەمانی ئازار ، یان بەکارهێنانی کەپسول بە تام و بۆنی نەعنا کەئەبێتە هۆی کەمکردنەوەی نیشانەکانی نەخۆشی ڕیخۆڵە ی هەستەوەر  .

٦-برینی گەدە: بونی  مێنثۆل لە نەعنا وائەکات ناوپۆشی گەدە بپارێزێت و ڕێگە ئەگرێت لە دروست بونی برینی گەدە، گەدە دەپارێزێت.

٧-بۆ کەمکردنەوەی ئازار: نەعنا بە شێوەی چا بەکارئەهێنرێت بۆنەهێشتنی ئازار و هەست کردنی بە ئارامی ، هەندێک کات ڕۆنەکەی بەکار یەت بۆ نەهێشتنی ئازار .

٨-پێست: نەعنا کاریگەری ساردکردنەوەی هەیە وا ئەکات پێست نەرمبکاتەوە و کاریگەری لیر و پێوەدانی  مێروولە کەم بکاتەوە.

٩-تەندروستی ناو دەم: نەعنا دژە مایکرۆبییەکی سروشتییە و وا ئەکات بەباشی هەناسە بدەین.

  • دوو کەوچک نەعنای تازە پێکهاتووە  ٢ كالۆرى، ٠.١٢ گرام پرۆتين، ٠.٤٨ گرام كاربۆهێدرات، ٠.٠٣ گرام چەورى  و ٠.٣٠ گرام ڕيشاڵ. نەعنا بڕى بچووكى پۆتاسيۆم تێدایە، ، كالسيۆم، فۆسفۆر، ڤيتامين سى، ئاسن و ڤيتامين ئەى ٣ تێدایە.
  • زیاد کردنی ناعنا بۆ ناو خواردنەکانمان تامێکی تایبە ت و تازە ئەبەخشێت بێئەوەی ؛الۆری زۆرمان بداتێ، نەعنا بە شێوەیەکی گشتی زیاد ئەکرێت بۆ شۆربا وزەڵاتە یاخود شەربەتی لێدروست دەکرێت.

مەترسییەکانی بەکار‌هێنانی نەعنا:

هەرچەندە نەعنا زۆر سودی تەندروستی گرنگی هەیە  بەڵام زۆر خواردنیشی مەترسی دروست دەكات

هەرچەند خواردنی چای نەعنا یارمەتی ئارام بوونەوەمان دەدات  بەڵام زۆر خواردنی ئەبێتە هۆی ئەم جۆرە نە خۆشیانە١-ئاگاداربە لەبەكارهێنانی نەعنا ئەگەر بەردی زراوت هەیە یاپێشتر هەتبووە.

‎٢-نابێت ڕۆنی نەعنا یا نەعنا بەكاربهێنرێت بۆ ساوا دەكرێت ژەهراوی بكات یان دەبێتە هۆی خراپ بوونی هەناسەدانی ساواكە

٣-دڵە كزێ

٤-سەرئێشە

٥-بەهۆی بونی مێنثۆڵ زۆر خواردنی لەوانەیە ببێتە هۆی ئازاردانی قوڕگ لەكاتێكدا ئەگەر بە شێوەیەكی باش بە كاربهێنرێت ئازاری قوڕگ كەمدەكاتەوەو

ئارامی دەكاتەوە.

٦-برینی دەم

٧-بۆخانمامی دووگیان ئەبێت بەكارینەهێنن یا كاتێك بەكاریدەهێنن دەبێت بڕێكی زۆركەم بێت بۆ ئەوەی مەترسی دروست نەكات.

حالەتێكى گەدە كە تيايدا گەدەكە ترشى هيدرۆكلۆريك بەرهەم ناهێنێت (ئاچلۆرهيدريا)

نەعنا بەكارمەهێنە ئەگەر ناوپۆشی ڕیخۆڵەت نەخۆشە

٨-مەترسی بۆ ئەوكەسانەی سكچونیان. هەیە چونكە دەتوانێت  ببێتە هۆی سوتاندنەوەی كۆم .

* ئەم زانیاریانە  جێگرەوەی ئامۆژگارییەكانی دكتۆرەكەت نییە لەبەر ئەوە بۆ بەكارهێنانی هەرشتێك زانیاری و ئامۆژگاری وەرگرە لە دكتۆرەكەت بۆ زانینی گونجاندنی  ئەوچارەسەرانەی كە ئەتەوێت بەكاریبهێنیت.


ڤیتامینB12

ڕێژەی پێویستی ڤیتامین B12 لەلەشدایە؟ ئایا دڵنیای ڕێژەی پێویستت هەیە بۆ ئەوەی بە تەندروستی بمێنیتەوە؟

ڤیتامین B12زۆر ئیش دەکات لەلەشدا یارمەتی DNAوخانەکانی خرۆکە سورەکانی خوێن دەدات ودروستی دەکات، وەهەروەها  دەمارە شانە تەندروست دەهێڵێتەوە ویارمەتی هەرسکردن و دەدات و دڵ بەتەندروستی دەهێڵێتەوە، لەگەڵ ئەوەشدا لەش ئەم ڤیتامینە دروست ناکات پێویستە لەڕێگەی خۆراکە ئاژەڵییەکانەوە بەدەست بهێنرێت یان لە شێوەی مقەوی بخورێت.

سودەکانی ڤیتامینB12چییە؟                                  

ڤیتامینB12گرنگە بۆ کاری ئاسای مێشک وسیستەمی دەمار ویارمەتی دروست کردنی خڕۆکەسورەکانی خوێن دەدات وکاری DNA ڕێک دەخات، هەروەها میتابۆلیزمی هەرخانەیەک پشت دەبەستێت بە ڤیتامینB12، هەروەک ڕۆڵی هەیە لەدروستکردنی ترشەچەوری و وزە داهەیە لەگەڵ ئەوەی یارمەتی مژینی فۆلیک ئەسید دەدات لەلەشدا.

نیشانەکانی کەمی ڤیتامینB12چییە؟

  • نیشانەی کەمییەکەی کاریگەری هەیە لەسەر دەمارو لە کاری دەماردا دەردەکەوێت
  • خەمۆکی
  • ماندوییەتی
  • لەبیرچونەوە
  • قەبزی
  • لەدەستچونی کێش
  • نەمانی ئارەزووی خواردن
  • تێکچونی هاوسەنگی
  • هەستی سڕبون و پیاچونی شتێک بەسوکی بە پێستدا لە دەست و پێدا
  • کەمخوێنی
  • هەناسە تەنگی
  • لێدانی دڵ بە ناڕێکی
  • ئازاری دەم یا زمان
  • ڕەنگ زەردبونی پێست
  • سکچون
  • دروستبونی هەوکردن

کێ مەترسی توشبون بە کەمی ڤیتامین B12 هەیە؟

خانمانی دوگیان و شیردەر ئەگەری توشبونیان بە کەمی ڤیتامین B12هەیە ، لەگەڵ ئەوانەی لەکاتی رژێمدا خواردنە ئاژەڵییەکان ناخۆن لەبەر ئەوەی خواردنە رووەکییەکان بڕی پێویستی ڤیتامینB12تێدانییە، هەروەها ئەوانەی زۆر کەم خوێنن کەمییەکەی ئەبێتە هۆی هەڵنەمژینی فۆلیک ئەسید لەلەشدا ئەمەش مەترسی نەخۆشی خوێن دروست دەکات هەروەها گرفتی ڕیخۆڵە یان ئەوانەی نەشتەرگەری بڕینی بەشێک لە ڕێخۆڵەیان بۆ کراوە توانەی مژینی ئەم ڤیتامینەیان کەمە لەگەڵ ئەو کەسانەی هەوکردنی گەدەیان هەیە کەئەمانە هۆکارن بۆ کەم مژینی خۆراکە ماددەکان ، هەروەها کەسانی ئاڵودەبوو بە کهول توانای مژینی ئەم ڤیتامینەیان کەمە لەگەڵ کەسانی توشبوو بە نەخۆشی شەکرە.

سەرچاوەکانی دەست کەوتنی چییە؟

دەتوانرێت لە بەرهەمە ئاژەڵییەکان بە ڕێژەیەکی باش بەدەست بهێرێت وەکو:-

  • گۆشتی گا
  • گۆشتی بەرخ
  • گۆشتی پەلەوەر
  • ماسی بەتایبەت جۆری ماسی توونە
  • بەرهەمەشیرەمەنییەکان وەک شیر پەنیر ماست
  • هێلکە
  • هەوێن
  • شیری سۆیا

پێویستە ڕۆژانە بڕی چەند بەدەست بهێنرێت؟

بەپێی دیاری کردنی NIHبڕی پێویستی ڕۆژانە بریتییە لە:

مگرام=مایکرۆگرام

ئەو پشکنینە ی کە بۆ زانینی ڕێژەی ڤیتامین B12دەکرێت ناوی Cyancobalamin ، پێویستە ٧-٨کاتژمێر هیچ نەخورێت لەپێش پشکنینەکەوە.

ئاگاداربە بێ ئاگاداری پزیشکەکەت هیچ جۆرە چارەسەرێک تاقیمەکەرەوە.

ئەو خۆراکانەی دەوڵەمەندن بە ڤیتامین دی چین

١- ماسی ، بەتایبەتی ماسی تونە و سەلەمون .

٢-بەرهەمە شیرەمەنیەکانی وەکو ماست و پەنیر و زبدە …. 

٣- بەرهەمەکانی گەنم و جۆ .

٤-شەربەتی سروشتی پرتەقال .

٥-جگەر.

٦- زەردێنەی هێلکە .

٧-گوێچکەی ماسی و رۆبیان.

٨-کوارک (قارچ).

Metronic Blog Post

Lorem ipsum dolor sit amet adipiscing elit, sed diam nonummy

Metronic Blog Post

Lorem ipsum dolor sit amet adipiscing elit, sed diam nonummy

Metronic Blog Post

Lorem ipsum dolor sit amet adipiscing elit, sed diam nonummy

Metronic Blog Post

Lorem ipsum dolor sit amet adipiscing elit, sed diam nonummy