گروپی ڤیتامینەکانی بی و سودەکانی

ستار داود میرخان

گروپی ڤیتامینەکانی بی و سودەکانی B

ڤیتامینەکانی گروپی بی :

١- تیامین (ب١).

٢- ریبوفلاوین (ب٢) .

٣-نیاسین (ب٣).

٤-اسید پانتوتیک (ب٥ ).

٥-پیریدوکسین(ب٦).

٦-بیوتین (ب٧).

٧-اسید فولیک (ب٩).

٨-کوبالامین(ب١٢).

ڤیتامینەکانی گروپی بی  بە شێوەیەکی گشتی لە بەشی متابولیسمەکانی خانەیی کاریگەرن و دەبنە هۆی زیادبوونی متابولیسمی لەش و گەشە و دابەشبوونی خانەکان زیاد دەکەن ، ئەم ڤیتامینانە لە کارکردنی دروستی سیستەمی بەرگری لەش و عصابەکانی کاریگەریان هەیە و هەروەها بۆ سەلامەتی ماسولکەکان و پێستیش پێویستن.

ڤیتامینەکانی گروپی بی دەبنە هۆی کەمبونی دڵەڕاوکێ و خەمۆکی ، و هەروەها لێکۆڵینەوەکان دەریانخستوە کە کەسانی کە ڤیتامین بی یان لە خوێندا زۆرە و هەتا ئەگەر کەسانی جگارەکێشیش بن  ئەوا مەترسی توشبونی شێرپەنجە لەسەریان کەمترە.

ڤیتامین بی ١ :

ڤیتامین بی ١ یاخود تیامین  بۆ ئازادکردنی ئینێرجی لە چەوریەکان  پروتینەکان و کاربوهیدراتەکان باشە . و بۆ گەشەی منداڵان زۆر بەسودە .

ڤیتامین بی ٢ 

بۆ کارکردنی تەندروستی  تیرۆئید ئەهمیەتەکی زۆری هەیە .

ئەم خۆراکانە ڤیتامین بی ٢ یان تێدایە :شیر ، جەرگ و گورچیلە ، باوی ، پەنیر هێلکە ، گەنم ، سەوزەواتی بەرگ سەوز .

ڤیتامین بی ٣:

ئەم ڤیتامینەش هەمان شێوەی ڤیتامینی پێشوو بۆ بەرهەمهێنانی تیرۆئید پێویستە ،هەروەها  لە کاتێک کە شەکرەی خوێن بەرزدەبێتەوە ئەم ڤیتامینە بونی پێویستە .

ئەم ڤیتامینە لەم خۆراکانە دەست دەکەوێت : گەنم ، جەرگ ، بوقەلەمون، مریشک ، گۆشتی سور ، هێلکە، ماسی سەلەمون ، جۆ، پەنیر .

ڤیتامین بی ٥ 

 ئینێرجی لەش زیاد دەکات و توانایی لەش بۆ سوتاندنی چەوری خەزنکراو بەسودە .

ئەم ڤیتامینە لە بەرهەمهێنانی کارکردنی تەندروستی ئەدرینالین کاریگەری هەیە .

سەرچاوەکانی ئەم ڤیتامینە ئەمانەن : جەرگ و گورچیلە ، گۆشتی سور ، مریشک ، گەنم ، هێلکە، لوبیا ، نانی گەنم ، سەوزەواتی بەرگ سەوز.

ڤیتامین بی٩

بۆ خانمان بەسودە و لە ماوەی سکپڕی کاریگەری ئەرێنی هەیە ، 

سەرچاوەی ئەم ڤیتامینە :جەرگ ، نیسک ، سویا ، نۆک . لوبیا ، ئسفناج ، بەرگی شێلغەم ، کودی ، پورتەقال .


ڤیتامین بی ١٢ :

ئەم ڤیتامینە پارێزگاری دەکات لە ئەعسابەکان و خانەکانی خوێن ، ئەگەر تەمەنی ئێوە لە ٥٠ ساڵ زیاترە لەشتان پێویستی زیاتری بەم ڤیتامینە هەیە و کەمی ئەم ڤیتامینە دەبێتە هۆی کەم خوێنی و تێکدانی عسابەکان و کەمی یاداوەری .

سەرچاوەکانی ئەم خۆراکە : جەرگی بەرخ ، ماسی ، هێلکە .